Τσαρλς Μπουκόβσκι | Τρία ποιηματα | Μετάφραση: Ρογήρος Δέξτερ

Το ποίημα μιας σκοτεινής νύχτας

λένε ότι
τίποτα δεν πάει χαμένο :
ή κάτι τέτοιο συμβαίνει
είτε
όλα χάνονται για πάντα.

 

---

Ένα χαμόγελο που αξίζει να θυμάμαι

είχαμε χρυσόψαρα
και έκαναν συνέχεια κύκλους
μέσα στη γυάλα
πάνω στο τραπέζι
κοντά στις βαριές κουρτίνες
που σκέπαζαν την τζαμαρία και
η μητέρα μου, πάντα χαμογελαστή,
θέλοντας να είμαστε όλοι ευτυχισμένοι,
μού έλεγε,
“να είσαι χαρούμενος, Χένρυ!”
και είχε δίκιο : είναι καλύτερα να είσαι
αν μπορείς
αλλά ο πατέρας μου συνέχιζε να τη χτυπάει
όπως και μένα μερικές φορές την εβδομάδα
ενώ
λυσσομανούσε μέσα σ’ εκείνον το σκελετό του με ύψος 1.88
γιατί δεν μπορούσε να καταλάβει
τί ακριβώς τού έκανε επίθεση από κει μέσα.

η μητέρα μου, καημένο ψαράκι,
θέλοντας να είναι χαρούμενη,
τρώγοντας ξύλο δυο τρεις φορές την εβδομάδα,
μού έλεγε να είμαι κι εγώ :
“*χαμογέλα, *Χένρυ! γιατί δε *χαμογελάς *ποτέ; “

και τότε έσκαγε ένα χαμόγελο
για να μου δείξει τον τρόπο, και ήταν
το πιο θλιβερό χαμόγελο
που είχα δει ποτέ μου.

μια μέρα τα χρυσόψαρα πέθαναν,
και τα πέντε τους,
επέπλεαν στο νερό, γυρισμένα στο πλάι,
με τα μάτια τους ακόμη ανοιχτά,
και μόλις γύρισε σπίτι ο πατέρας μου
τα έριξε στη γάτα
εκεί στο δάπεδο τής κουζίνας
κι εμείς κοιτούσαμε
ενώ
η μητέρα μου χαμογελούσε.

 

---

Αυτοί, όλοι τους, ξέρουν

ρωτήστε τους ζωγράφους
των πεζοδρομίων στο Παρίσι
ρωτήστε τη λιακάδα
πάνω σ’ έναν σκύλο που κοιμάται
ρωτήστε τα 3 γουρουνάκια
ρωτήστε τον μικρό εφημεριδοπώλη
ρωτήστε τη μουσική τού Ντονιτσέττι
ρωτήστε τον κουρέα
ρωτήστε το φονιά
ρωτήστε τον άνδρα
που στηρίζεται ακουμπώντας σ’ έναν τοίχο
ρωτήστε τον ιεροκήρυκα
ρωτήστε τον επιπλοποιό
ρωτήστε το λωποδύτη ή
          τον ενεχυροδανειστή ή
          το φυσητή γυαλιού
          ή τον πωλητή λιπάσματος ή
          τον οδοντογιατρό
ρωτήστε τον επαναστάτη
ρωτήστε τον άνθρωπο
που χώνει το κεφάλι του
          στο στόμα ενός λιονταριού
ρωτήστε τον άνθρωπο
που θα εξαπολύσει την επόμενη
          ατομική βόμβα
ρωτήστε τον άνδρα
που πιστεύει ότι είναι ο Χριστός
ρωτήστε το γαλάζιο πουλί
που γυρίζει σπίτι
          τη νύχτα
ρωτήστε τον ηδονοβλεψία
ρωτήστε αυτόν που πεθαίνει από καρκίνο
ρωτήστε εκείνον που πρέπει να κάνει μπάνιο
ρωτήστε τον άνδρα με το ένα πόδι
ρωτήστε τον τυφλό
ρωτήστε αυτόν που τραυλίζει
ρωτήστε τον οπιοφάγο
ρωτήστε το χειρουργό
που τα χέρια του τρέμουν
ρωτήστε τα φύλλα
που πάνω τους περπατάτε
ρωτήστε έναν βιαστή ή έναν
          οδηγό τραμ ή έναν γέρο
          που ξεριζώνει
          ζιζάνια στον κήπο του
ρωτήστε έναν αιματορουφήχτρα
ρωτήστε έναν εκπαιδευτή ψύλλων
ρωτήστε έναν άνθρωπο
που καταπίνει φωτιές
ρωτήστε τον πιο δυστυχισμένο
          που μπορείτε να βρείτε στην
          πιο δύστυχη στιγμή του
ρωτήστε έναν δάσκαλο τού τζούντο
ρωτήστε έναν αναβάτη ελεφάντων
ρωτήστε έναν λεπρό,έναν ισοβίτη,έναν φυματικό
ρωτήστε έναν καθηγητή ιστορίας
ρωτήστε αυτόν
που δεν καθαρίζει ποτέ
          τα νύχια των χεριών του
ρωτήστε έναν γελωτοποιό ή ρωτήστε
το πρώτο πρόσωπο που θα δείτε
          στο φως μιας μέρας
ρωτήστε τον πατέρα σας
ρωτήστε το γιο σας και
          το γιο που θα κάνει
ρωτήστε εμένα
ρωτήστε μια καμμένη λυχνία
μέσα σε μια χαρτοσακούλα
ρωτήστε εκείνους
που μπήκαν σε πειρασμό,
τους καταραμένους, τους ανόητους,
          τους σοφούς, αυτούς
          που τους τρέχουν τα σάλια
ρωτήστε τους χτίστες ναών
ρωτήστε τους ανθρώπους
που δε φόρεσαν ποτέ τους παπούτσια
ρωτήστε τον Ιησού
ρωτήστε το φεγγάρι
ρωτήστε τις σκιές στην ντουλάπα
ρωτήστε την νυχτοπεταλούδα,τον καλόγερο,τον τρελό
ρωτήστε τον άνθρωπο
που σχεδιάζει γελοιογραφίες για
          το *New Yorker*
ρωτήστε ένα χρυσόψαρο
ρωτήστε μια φτέρη
που κουνιέται πέρα δώθε
στο χορό με κλακέτες
ρωτήστε το χάρτη τής Ινδίας
ρωτήστε ένα ευγενικό πρόσωπο
ρωτήστε τον άνθρωπο
που κρύβεται κάτω από το κρεβάτι σας
ρωτήστε τον άνθρωπο που μισείτε
          όσο τίποτα στον κόσμο
ρωτήστε εκείνον που έγινε
στουπί στο μεθύσι με τον Ντύλαν Τόμας
ρωτήστε τον άνδρα
που έδεσε τα κορδόνια
στα γάντια τού Τζακ Σάρκι
ρωτήστε τον άνδρα
με το λυπημένο πρόσωπο
που πίνει καφέ
ρωτήστε τον υδραυλικό
ρωτήστε αυτόν που ονειρεύεται
          στρουθοκάμηλους κάθε νύχτα
ρωτήστε τον ελεγκτή εισιτηρίων
σε μιαν έκθεση τεράτων
ρωτήστε τον παραχαράκτη
ρωτήστε τον άνδρα που κοιμάται
σ’ ένα στενό δρομάκι
          κάτω από φύλλα χαρτιού
ρωτήστε τους κατακτητές εθνών και πλανητών
ρωτήστε τον άνθρωπο
που μόλις τώρα
έκοψε το δάχτυλό του
ρωτήστε έναν σελιδοδείκτη μέσα στη βίβλο
ρωτήστε το νερό
που στάζει από τη στρόφιγγα ενώ
          το τηλέφωνο χτυπάει
ρωτήστε την ψευδορκία
ρωτήστε το βαθύ μπλε χρώμα
ρωτήστε τον αλεξιπτωτιστή
ρωτήστε αυτόν που έχει πονοστόμαχο
ρωτήστε το θεϊκό μάτι
το τόσο στιλπνό και νηκτικό
ρωτήστε το αγόρι που φοράει
          στενά παντελόνια στην ακριβή σχολή
ρωτήστε τον άνδρα
που γλίστρησε στην μπανιέρα
ρωτήστε τον άνδρα που τον μάσησε ο καρχαρίας
ρωτήστε τον λεγάμενο
που μου πούλησε τα δύο αταίριαστα
          γάντια
ρωτήστε αυτούς και όλους εκείνους
που άφησα απέξω
ρωτήστε τη φωτιά τη φωτιά τη φωτιά—
ρωτήστε ακόμη και τους ψεύτες
ρωτήστε όποιον σας αρέσει
οποιαδήποτε
          στιγμή θέλετε
          οποιαδήποτε μέρα θέλετε
          αν τυχόν βρέχει ή μήπως εκεί
          έχει πέσει χιόνι
          ή αν τυχόν περπατάτε έξω
          σ’ έναν κίτρινο εξώστη με ζέστη
ρωτήστε το ένα ρωτήστε το άλλο
ρωτήστε τον άνδρα
με κουτσουλιές πουλιών στα μαλλιά του
ρωτήστε το βασανιστή ζώων
ρωτήστε τον άνθρωπο που είδε
          πολλές ταυρομαχίες στην Ισπανία
ρωτήστε τους ιδιοκτήτες καινούργιων Κάντιλακ ρωτήστε τους διάσημους
ρωτήστε τους ντροπαλούς
ρωτήστε τον αλμπίνο
          και τον πολιτικό
ρωτήστε τους γαιοκτήμονες
και τους παίχτες μπιλιάρδου
ρωτήστε τους απατεώνες
ρωτήστε τους πληρωμένους δολοφόνους
ρωτήστε τους φαλακρούς και τους χοντρούς
          και τους ψηλούς και τους κοντούς
          άνδρες
ρωτήστε τους μονόφθαλμους,
          τους υπερσεξουαλικούς και τους
          ανέραστους
ρωτήστε τους ανθρώπους που διαβάζουν
όλες τις κύριες στήλες
          των εφημερίδων
ρωτήστε αυτούς που καλλιεργούν τριαντάφυλλα
ρωτήστε τους ανθρώπους
που δε νιώθουν σχεδόν κανέναν πόνο
ρωτήστε τους ετοιμοθάνατους
ρωτήστε όσους κουρεύουν το γρασίδι
και τους θεατές
          αγώνων φούτμπολ
ρωτήστε οποιονδήποτε από αυτούς
ή όλους αυτούς
ρωτήστε ρωτήστε ρωτήστε και
          όλοι τους θα σας πουν :

*μια σύζυγος που γρυλίζει μπροστά **στα κάγκελα είναι παραπάνω από αυτό που
θα μπορούσε ένας άνδρας ν’ αντέξει.*

 

---

Dark night poem they say that nothing is wasted : either that or it all is.   A smile to remember we had goldfish and they circled around and around in the bowl on the table near the heavy drapes covering the picture window and my mother, always smiling, wanting us all to be happy, told me, “be happy, Henry!” and she was right : it’s better to be happy if you can but my father continued to beat her and me several times a week while raging inside his 6-foot-2 frame because he couldn’t understand what was attacking him from within. my mother, poor fish, wanting to be happy, beaten two or three times a week, telling me to be happy : “Henry, *smile*! why don’t you ever *smile?*” and then she would smile, to show me how, and it was the saddest smile I ever saw. one day the goldfish died, all five of them, they floated on the water, on their sides, their eyes still open, and when my father got home he threw them to the cat there on the kitchen floor and we watched as my mother smiled.   They, all of them, know ask the sidewalk painters of Paris ask the sunlight on a sleeping dog ask the 3 pigs ask the paperboy ask the music of Donizetti ask the barber ask the murderer ask the man leaning against a wall ask the preacher ask the maker of cabinets ask the pickpocket or the             pawnbroker or the glass blower             or the seller of manure or             the dentist ask the revolutionist ask the man who sticks his head in             the mouth of a lion ask the man who will release the next             atom bomb ask the man who thinks he’s Christ ask the bluebird who comes home               at night ask the peeping Tom ask the man dying of cancer ask the man who needs a bath ask the man with one leg ask the blind ask the man with the lisp ask the opium eater ask the trembling surgeon ask the leaves you walk upon ask a rapist or a            streetcar conductor or an old man            pulling weeds in his garden ask a bloodsucker ask a trainer of fleas ask a man who eats fire ask the most miserable man you can            find in his most            miserable moment ask a teacher of judo ask a rider of elephants ask a leper, a lifer, a lunger ask a professor of history ask the man who never cleans his           fingernails ask a clown or ask the first face you see           in the light of day ask your father ask your son and           his son to be ask me ask a burned-out bulb in a paper sack ask the tempted, the damned, the foolish          the wise, the slavering ask the builders of temples ask the men who have never worn shoes ask Jesus ask the moon ask the shadows in the closet ask the moth, the monk, the madman ask the man who draws cartoons for          *The New Yorker* ask a goldfish ask a fern shaking to a tapdance ask the map of India ask a kind face ask the man hiding under your bed ask the man you hate the most in this          world ask the man who drank with Dylan Thomas ask the man who laced Jack Sharkey’s gloves ask the sad-faced man drinking coffee ask the plumber ask the man who dreams of ostriches every           night ask the ticket taker at a freak show ask the counterfeiter ask the man sleeping in an alley under           a sheet of paper ask the conquerors of nations and planets ask the man who has just cut off his finger ask a bookmark in the bible ask the water dripping from a faucet while            the phone rings ask perjury ask the deep blue paint ask the parachute jumper ask the man with the bellyache ask the divine eye so sleek and swimming ask the boy wearing tight pants in            the expensive academy ask the man who slipped in the bathtub ask the man chewed by the shark ask the one who sold me the unmatched            gloves ask these and all those I have left out ask the fire the fire the fire— ask even the liars ask anybody you please at any time            you please on any day you please           whether it’s raining or whether           the snow is there or whether           you are stepping out onto a porch           yellow with warm heat ask this ask that ask the man with birdshit in his hair ask the torturer of animals ask the man who has seen many bullfights            in Spain ask the owners of new Cadillacs ask the famous ask the timid ask the albino            and the statesman ask the landlords and the poolplayers ask the phonies ask the hired killers ask the bald men and the fat men            and the tall men and the            short men ask the one-eyed men, the            oversexed and undersexed men ask the men who read all the newspaper            editorials ask the men who breed roses ask the men who feel almost no pain ask the dying ask the mowers of lawns and the attenders           of football games ask any of these or all of these ask ask ask and           they ‘ll all tell you : *a snarling wife on the balustrade is more* *than a man can bear.*