ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ
«Η συνάντηση της νεοελληνικής λογοτεχνίας
με το εργατικό κίνημα και την κομμουνιστική ιδεολογία
από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι και τον Μεσοπόλεμο».
Χρόνος διεξαγωγής:
Σάββατο 15/12/2018 (10.00 – 20.00) και
Κυριακή 16/12/2018 (10.00 – 20.00).
Χώρος διεξαγωγής:
Αίθουσα συνεδρίων της ΚΕ του ΚΚΕ (Λ. Ηρακλείου 145, Περισσός)
Σάββατο 15/12/2018
[10:00 – 10:15] Έναρξη εργασιών
Καλλιτεχνικό άνοιγμα
[10:15 – 10:45] Χαιρετισμός Δημήτρη Κουτσούμπα, Γ.Γ. της ΚΕ του ΚΚΕ
[10:45 – 11:30] Εναρκτήρια ομιλία: Στα ίχνη μιας λογοτεχνίας “χρήσιμης” για τη σύγχρονη εποχή.
Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, υπεύθυνη του Τμήματος Πολιτισμού.
[11:30 – 12:00] Διάλειμμα
Ενότητα 1η:
Οι πρόδρομοι σοσιαλιστές λογοτέχνες και η εποχή τους (1880-1917)
[12:00 – 13:30] – Ενότητα 1η
Εισηγήσεις
– Το διεθνές και εσωτερικό ιστορικό πλαίσιο από την Παρισινή Κομμούνα ως το τέλος του Α’ Παγκοσμίου ιμπεριαλιστικού Πολέμου.
Κώστας Σκολαρίκος, μέλος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ.
– Από το Δημοτικισμό στο Σοσιαλισμό 1880-1918.
Χαράλαμπος – Δημήτρης Γουνελάς, αναπληρωτής καθηγητής τμήματος Φιλολογίας του ΑΠΘ.
– Κώστας Παρορίτης: Ένας πρωτοπόρος κομμουνιστής λογοτέχνης. Στέλιος Φώκος, φιλόλογος, συγγραφέας.
– Αίνος στον Κωνσταντίνο Θεοτόκη.
Γιάννης Δάλλας, ποιητής, δοκιμιογράφος, μεταφραστής.
[13:30 – 14:15] Διάλειμμα
[14:15 – 15:45] Ενότητα 1η – συνέχεια
Εισηγήσεις
– Το ιστορικό περιοδικό των δημοτικιστών “O Νουμάς”.
Βαγγελιώ Πλατανιά, μέλος του Τμήματος Πολιτισμού, φιλόλογος.
– Ο Κωστής Παλαμάς στο μεταίχμιο δύο αιώνων. Μία απόπειρα ιστορικής προσέγγισης του ποιητικού του έργου.
Γρηγόρης Δελημάρης, υποψήφιος διδάκτορας Ιστορίας, μέλος του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ.
– Γεώργιος Βιζυηνός, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Ανδρέας Καρκαβίτσας: Από την ηθογραφία στη ρεαλιστική και κοινωνική πεζογραφία.
Δήμητρα Μπεχλικούδη, διδάκτορας φιλολογίας, συγγραφέας.
Παρεμβάσεις
– Δημοσθένης Βουτυράς. Πρωτοπόρος του ελληνικού αστικού διηγήματος.
Αντώνης Καλόβουλος, φιλόλογος.
– Οι εργάτες του Ήλιου και της Θάλασσας: Οι σφουγγαράδες στην ελληνική λογοτεχνία.
Μάρκος Σκόρδος, ιδιωτικός υπάλληλος.
[15:45 – 16:15] Διάλειμμα
Ενότητα 2η:
Η πρωτοπορία στη λογοτεχνία του Μεσοπολέμου (1917-1939)
[16:15 – 17:45] – Ενότητα 2η
Εισηγήσεις
– Το διεθνές και εσωτερικό ιστορικό πλαίσιο στο Μεσοπόλεμο.
Αναστάσης Γκίκας, μέλος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ
– Η νεοελληνική λογοτεχνία ανάμεσα σε δύο πολέμους: Ιστορικές και κοινωνικές όψεις της εξέλιξης των λογοτεχνικών ρευμάτων στο Μεσοπόλεμο.
Μαρία Πεσκετζή, διδάκτορας φιλολογίας, συγγραφέας, μέλος ΔΣ Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων.
– Η αισθητική σκέψη του Κώστα Βάρναλη στο Μεσοπόλεμο (1922-1939).
Μαρία Αντωνοπούλου, υποψήφια διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ.
– Ο Ρίτσος του Μεσοπολέμου (με έμφαση στα πρώιμα ποιήματα και πεζά του, 1924-1934).
Γιώργος Ανδρειωμένος, καθηγητής στο τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστήμιου Πελοποννήσου.
[17:45 – 18:15] Διάλειμμα
[18:15 – 20:00] Ενότητα 2η – συνέχεια
Εισηγήσεις
– Γαλάτεια Καζαντζάκη: «Ο κόσμος που πεθαίνει και ο κόσμος που έρχεται». Η θέση της γυναίκας σ’ αυτόν.
Έρη Ρίτσου, λογοτέχνης.
– Πέτρος Πικρός: Ο «ρεπόρτερ» του σκληρού αστικού τοπίου του Μεσοπολέμου.
Νίκη Κυριαζή, φιλόλογος στη δημόσια μέση εκπαίδευση.
– Το λογοτεχνικό έργο της Έλλης Αλεξίου – μια μορφή της παιδαγωγικής της δράσης
Ρίτα Νικολαϊδου, διευθύντρια του περιοδικού «Θέματα Παιδείας», φιλόλογος στη δημόσια μέση εκπαίδευση.
– Μέλπω Αξιώτη: Η δύσκολη πορεία από τη “Σύμπτωση” στον επαναστατικό “Χορό”.
Άννεκε Ιωαννάτου, διδάκτορας φιλολογίας του πανεπιστήμιου της Ουτρέχτης.
– Ένας προοδευτικός σονετογράφος: Ο Αλέξης Νέβας.
Γιώργος Κεντρωτής, καθηγητής Θεωρίας και Πράξης της μετάφρασης του Ιόνιου Πανεπιστήμιου.
Κυριακή 16/12/2018
[10:00 – 11:30] Ενότητα 2η– συνέχεια
Εισηγήσεις
– Η ταξική διάσταση στα μεσοπολεμικά διηγήματα του Θέμου Κορνάρου.
Βασίλης Μόσχος, φιλόλογος, διδάκτορας Σύγχρονης Ιστορίας, συνεργάτης του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ.
– Η επαναστατική ταξική πένα του Γιώργου Κοτζιούλα (Δεκαπενταετία 1925-1940).
Κώστας Κοτζιούλας, φιλόλογος.
– Κωνσταντίνος Καβάφης, Κώστας Βάρναλης, Γιάννης Ρίτσος.
Μιχάλης Μερακλής, ομότιμος καθηγητής Καποδιστριακού πανεπιστήμιου.
Παρεμβάσεις
– Τεύκρος Ανθίας: Ο ποιητής της πάλης για την ελευθερία και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Φλόγα Ανθία, ομότιμη καθηγήτρια Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Roehampton του Λονδίνου.
[11:30 – 12:00] Διάλειμμα
[12:00 – 13:15] Ενότητα 2η – συνέχεια
Παρεμβάσεις
– Γιoσέφ Ελιγιά, ο ταπεινός εργάτης των γραμμάτων.
Σίσυ Πολυκάρπου, μέλος του Τμήματος Πολιτισμού της Κομματικής Οργάνωσης Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ, φιλόλογος στη δημόσια μέση εκπαίδευση.
– “Τρόχισε κείνα τα σπαθιά του λόγου που μ΄ αρέσουν”.
Θάνος Μικρούτσικος, μουσικοσυνθέτης.
– Νικηφόρος Βρεττάκος: Τα πρώτα βήματα ενός επαρχιώτη ποιητή στην Αθήνα και η πρώτη προσέγγιση στο ΚΚΕ.
Χρύσα Καροπούλου, φιλόλογος.
– Λιλίκα Νάκου: …την έπνιγε η αδικία.
Λιλή Γάτη, λογοτέχνης.
– Βασίλης Ρώτας: Η λογοτεχνική & θεατρική περιπλάνησή του κατά την περίοδο 1908-1939. Συμβολή στην ιδεολογική ενίσχυση του εργατικού και ταξικού κοινωνικού κινήματος.
Θανάσης Καραγιάννης, διδάκτορας Επιστημών Αγωγής/Παιδικής Λογοτεχνίας.
– Γιώργος Δενδρινός: Ένας πρόωρα χαμένος επαναστάτης συγγραφέας.
Βαγγέλης Σακκάτος, συγγραφέας, δημοσιογράφος, μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών.
– Προσωπικές εξομολογήσεις της Έλλης Αλεξίου (μαρτυρία).
Εύα Νικολαΐδου, δημοσιογράφος.
[13:15 – 14:00] Διάλειμμα
Ενότητα 3η:
Έμμεσες επιδράσεις της κομμουνιστικής ιδεολογίας
στη μεσοπολεμική λογοτεχνία.
[14:00 – 15:30] Ενότητα 3η
Εισηγήσεις
– Η ποιητική “γενιά του ’20”: Η αμφισβήτηση, η αποστροφή και η καταδίκη της αστικής κοινωνίας.
Νατάσσα Αβραμίδου, φιλόλογος στη δημόσια μέση εκπαίδευση, μέλος ΔΣ Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων.
– Το μυθιστόρημα του Μεσοπολέμου.
Αλέξανδρος Βαλσαμής, μέλος του τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ.
– Υπερρεαλισμός και κομμουνιστικό κίνημα: Μία παροδική συνάντηση.
Γιώργος Μηλιώνης, δημοσιογράφος, μέλος του τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ.
– Ιδεολογικές κατευθύνσεις στην προσπάθεια της “γενιάς του ’30” για ανανέωση.
Ντίνος Τζαβάρας, φιλόλογος, μέλος της Επιτροπής Πολιτισμού του ΚΣ της ΚΝΕ.
[15:30 – 16:00] Διάλειμμα
[16:00 – 18:00] Ενότητα 3η – συνέχεια
Εισηγήσεις
– Όψεις της αστικής ιδεολογίας και του αντικομμουνισμού στον ελληνικό Μεσοπόλεμο: Το “Ελεύθερο Πνεύμα” και η “Αργώ” του Γ. Θεοτοκά.
Μπάμπης Παπαδόπουλος, φιλόλογος στη δημόσια μέση εκπαίδευση, μέλος του ΔΣ της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων.
– Ο Αντικομμουνισμός της “ΙΔΕΑΣ” (Ιαν. 1933-Μάρτ. 1934).
Γεωργία Λαδογιάννη, καθηγήτρια Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων.
– Για τη μαρξιστική αισθητική στα χρόνια του ελληνικού Μεσοπολέμου.
Βασίλης Αλεξίου, αναπληρωτής καθηγητής Παιδαγωγικού Τμήματος του ΑΠΘ.
Παρεμβάσεις
– Η επίδραση της Οκτωβριανής Επανάστασης στο έργο του Ανδρέα Εμπειρίκου.
Λεωνίδας Εμπειρίκος, ιστορικός.
– Ο Σικελιανός το Μεσοπόλεμο.
Άννα Λάζου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Φιλοσοφίας του ΕΚΠΑ.
– “Η χυδαία πράξη”.
Τάσος Ψαρράς, σκηνοθέτης.
– Διαβάζοντας τους “Νέους Βωμούς”.
Άγης Πεταλάς, δικηγόρος, λογοτέχνης.
Κλείσιμο εργασιών συνεδρίου Ελένη Μηλιαρονικολάκη
[19:00] Συναυλία με μελοποιημένη ποίηση της περιόδου